Had je mij vroeger gevraagd wat een remedial teacher deed, dan had ik je vast schaapachtig aangekeken. Ik vraag me af of er in mijn tijd überhaupt remedial teachers bestonden….
Ik denk dat het toen nog een ‘schoolbegeleider’ was.
Toen ik op de lagere school zat, kwam er tenminste soms een aardig meneer in de klas, die dan 1 of meer kinderen mee nam. Ik hoopte altijd dat ik aan de beurt zou komen, maar helaas werd ik nooit gekozen….(Nu begrijp ik dat ik geen probleemkind was!)
Het is wel grappig, want soms als ik een kind uit de klas kom halen, vragen kinderen me nu (Tja, wat een generatie-verschil, vroeger durfde je zoiets niet zelf aan een volwassene te vragen!): ‘Mag ik met je mee?’ En net zoals ik daarin vroeger werd teleurgesteld, moet ik hen nu ook teleurstellen. En voel ik me wel gevleid dat ze graag met me mee willen! Ben ik dan ook een ‘aardige mevrouw’ of vertellen ze elkaar dat ik altijd leuke spelletjes doe?
Op Wikipedia staat dat een remedial teacher(of afgekort: RT-er) een Engels woord is dat letterlijk betekent: Een leraar die verbetert. En dat zo’n leraar hulp biedt aan leerlingen met leerproblemen of gedragsstoornissen.
Verder staat er nog specifiek bij vermeld: ‘Remedial teaching is geen bijles, want daarbij gaat het om specifieke vakkennis die voornamelijk herhaald wordt.’
Nog meer van hetzelfde is inderdaad niet wat je als RT-er doet: je kijkt en luistert goed naar het kind, zoekt de hiaten op, biedt de leerstof op een andere manier aan(bv. met materialen) en geeft het kind weer zelfvertrouwen en leert hem dat hij zelf zijn rekenen, spelling, begrijpend lezen of wat het dan ook is, kan verbeteren.
’s Ochtends vroeg vertrek ik met mappen vol leerlinginformatie en tassen vol materialen en spelletjes naar een school. Op verschillende dagen trek ik van school naar school en gebruikt zelfs mijn lunchpauze om al etend naar een andere plaats te reizen.
Onderweg in de auto, glimlach ik soms terugdenkend aan een sessie waarin een kind ‘opeens’ begrip van iets kreeg en iets zei van: ‘O, nu snap ik het. Eigenlijk is het wel makkelijk!’
Dat zijn van die mooie momenten waarop je extra blij bent met je beroep!
En soms vraag je je dan, al voortrijdend, een beetje filosofisch af: Wat heeft een kind nu eigenlijk van een RT-er nodig?
En dan kom je bv. op de volgende gedachten:
-Kennis van de leerstof.
Als leerkracht moet je eigenlijk ‘boven de lesstof’ staan, zodat je op verschillende manieren kunt uitleggen waar het om gaat. Verschillend, omdat als een kind het niet op ene manier snapt, je het op een andere manier moet kunnen proberen.
-Kennis van de onderliggende stappen:
Zodat je naar iets makkelijkers kunt teruggrijpen als het niet lukt. (In de cursus ‘Omgaan met dyscalculie en ernstige rekenproblemen’ , leerden we bv. dat als een kind niet weet hoeveel 80×40 is, je terug grijpt naar 8x 40, of naar 8×4. Als dat ook niet werkt, maak er dan een tekeningetje bij ter verduidelijking. Werkt dat ook niet, grijp dan terug naar een materiaal, zoals een vermenigvuldigingsbordje of het neerleggen van fiches o.i.d.)
-Vertrouwen in het kind.
Dit straal je met je hele wezen uit: kom maar op, je kunt het! Ik help je wel als iets even niet lukt, maar jij kunt dit!!!
-Luisteren naar het kind:
Voor mij zijn kinderen volwaardige gesprekspartners, die heel goed weten wat voor hen wel of niet werkt -dat hoeven wij volwassenen niet voor hen te bepalen.Vind je het fijn om dingen met veel kleuren op een ‘spiekblad’ op te schrijven? Dan doen we dat. Schrijf je iets liever schematisch op? Ook goed! Wil je tijdens mijn uitleg met iets friemelen? Prima!
-Inzicht in de diverse leerstijlen.
Het is beslist een pré, als je hier meer inzicht in hebt. Want voor een auditief ingesteld kind is het dus heel belangrijk alles stap voor stap en steeds met dezelfde woorden te zeggen, terwijl een visueel ingesteld kind meer behoefte heeft aan tekeningetjes ter verduidelijking. Met een voorkeur voor bewegen, is het fijn als je kunt oefenen met een bal, hoepels, trampoline etc.
‘Beelddenkers’ hebben behoefte aan kleur, ze willen totaaloverzicht, ze willen begrijpen waarom ze iets moeten leren, ze willen er een ‘gevoel’ bij. Fijn als je bij een leerstijl kunt aansluiten dus en kinderen kunt leren HOE ze hun voorkeuren bij het leren zelf goed kunnen inzetten.
-Tijd nemen, luisteren.
Fijn als je even de tijd kunt nemen om naar een kind te luisteren: hoe gaat het met je? Een kind dat niet goed in zijn vel zit, staat nl. niet open om te leren. Daarna pas vraag je bv. hoe het huiswerk of de les is gegaan. Ging het niet goed? Waarom dan niet? Wel goed? Dan mag je even de vreugde delen!
-Herhalen.
Dit vond ik in het begin heel lastig! Ik wou altijd graag snel door.
Nu weet ik dat je altijd even moet herhalen om te kijken of de lesstof beklijft of niet. En dat je soms dus iets opnieuw moet uitleggen, geduldig moet blijven, kijken of je het misschien nog op een andere manier duidelijk kunt maken, bv. met een materiaal erbij. En dan weer samen oefenen en het kind langzaam maar zeker steeds meer zelf laten doen, tot hij alle denkstapjes zelf kan maken.
-Kennis van leerspelletjes.
Het hoeft niet, maar elk kind leert beter als het een spelletje mag doen, waardoor hij meer ontspannen is en hij weer plezier kan krijgen in dat vak.
Vandaar dus dat ik al die tassen vol spullen meesleep en op diverse scholen een speciaal plekje heb waar ik wat materialen kan laten liggen, zodat het steeds bij de hand is.
-Goed kunnen omgaan met leerkrachten en ouders.
De driehoek kind-ouder-leerkracht is een hele belangrijke en als RT-er ben je een verbindende schakel hierin. Je kunt tips geven aan ouders en leerkrachten. Soms zijn er dingen die een kind zelf niet tegen een leerkracht durft te zeggen of durft te vragen, dan kun je hierin bemiddelen.
Ongetwijfeld zijn er nog meer dingen te bedenken, maar dit is een beetje hoe ik door zo’n dag heen ga, rijdend van school naar school.
Steeds een andere omgeving, steeds intunen op een ander kind of groepje kinderen, wisselend van diverse spellingsmethodes, naar rekenen, begrijpend lezen of bv. een sociaal probleem. Steeds wisselen van kinderen van groep 1 tm. 8…Van hele stille kinderen, naar drukke kinderen, etc. etc.
Geen dag is saai!
En de blijheid van kinderen die iets snappen, die zich gehoord en gezien voelen, die weer zelfvertrouwen hebben, die straalt ook op jou als RT-er af en maakt dat je met plezier naar je werk gaat en thuis nadenkt hoe je ze nóg beter kunt helpen en weer nieuwe spelletjes voor ze maakt of koopt omdat het jou zelf ook blij maakt!
Damayanti van der Velden,
Omdat iedereen ánders leert…
